Het rapport Landbouw, natuur en voedsel: waardevol en verbonden “Nederland als koploper in kringlooplandbouw” van september 2018, dat als resultaat geldt van de Klimaattafel Landbouw, is geen visie, maar een onuitputtende opsomming van allerlei mogelijkheden om een heleboel zaken anders te doen. Bijna allemaal onbewezen.
Geen cijfers
Opvallend is dat er in dit 38 pagina’s tellende rapport geen enkel cijfer is te vinden behalve de nummers van de bladzijden, de hoofdstuk- en paragraafnummering, het jaartal 2030 waarin de nieuwe realiteit verwezenlijkt zou moeten zijn en de wens om in dat jaar minstens 3,5 megaton CO₂-equivalenten minder uit te stoten. Wie mocht denken dat die cijfers wel in onderliggende rapporten te vinden zijn, moet helaas teleurgesteld worden.
Marketing-tool
Het rapport is in de eerste plaats een etalering van alles wat bij WUR op de plank ligt, oftewel een marketing-tool van het Wageningen-complex. In de tweede plaats is het een staaltje van borstklopperij (‘Nederland is een voorloper in wereld’), gebaseerd op de meer dan gefalsificeerde aanname dat Nederland de op een na grootste exporteur van landbouwproducten ter wereld is.
Geen analyse
Het rapport bevat geen analyse van het energiegebruik, geen analyse van de omvangrijke vervoersstromen en geen analyse van de stikstofproblematiek. We herkennen in dit rapport met name de door mevrouw Fresco, hoofd van WUR, uitgedragen visie dat Wageningen een toonaangevende rol moet spelen bij de wereldvoedselvoorziening – toppunt van absolute arrogantie.
Monopolisme
Het rapport is al met al een staatsvisie, die tot stand gekomen is op basis van puur monopolisme, zoals we dat gewend zijn uit het Wageningen-circuit. En, het is niet de eerste keer dat een bewindspersoon de handtekening zet onder een onuitvoerbaar plan, dat puur door ambtenaren is bedacht. Een kenmerk van dergelijke rapporten is dat niet alleen de doelen worden beschreven, maar ook hoe deze bereikt moeten worden. Logischer zou zijn om op zijn minst met wat scenario's op de proppen te komen.
Koploper in de landbouw?
Natuurlijk kun je als land ‘koploper in kringlooplandbouw’ zijn, dat is niet zo moeilijk als de rest van de wereld dat niet zo’n goede optie vindt, of als dat daar niet mogelijk of noodzakelijk is. Het is dan ook niet zo vreemd dat de financiële en technische onderbouwing – oftewel de haalbaarheid – van het concept ‘kringlooplandbouw’ ontbreekt.
Onderbouwing ontbreekt
Het op 7 oktober verschenen rapport verschaft die onderbouwing niet, eerder het tegendeel. Het in dit rapport staande lijstje met voorwaarden waaronder kringlooplandbouw eventueel succesvol kan zijn is zo uitgebreid en penetrant (dwingend), dat niemand hieraan kan voldoen. Het moge duidelijk zijn: landbouw levert te weinig op; dat is nu al zo, en dat wordt met kringlooplandbouw alleen maar minder.
Toekomst
Deze twee uitvoerige rapporten bestudeerd hebbende zie ik zelf diverse concrete mogelijkheden. Maar ik zie geen enkele reden om die wereldkundig te maken – niet te beschermen Intellectueel Eigendom. Start-tarief is € 150.000, een schijntje in verhouding tot de kosten van al die rapporten en eindeloze onderzoeken, en helemaal ten opzichte van de toegevoegde waarde.
