Na vele jaren onderzoek en ontwikkeling zijn dit jaar (2016) twee nieuwe typen bijenkasten op de markt gekomen: de FlowTM Hive en de Thermosolar HiveTM.
De FlowTM Hive
De FlowTM Hive heeft veel publiciteit getrokken, zowel vanwege de bijenkast zelf als door het grote succes van de crowd funding campagne. Deze campagne leverde ruim $ 4 mln op, terwijl gemikt was op $ 70.000.
Het draait bij dit systeem om een speciaal ontworpen raam van kunststof. Hoe het werkt wordt in een videofilmpje duidelijk getoond. De cellen, waarin de honing zit, worden als het ware opengeschoven, waarna de honing naar beneden loopt. Een dergelijk raam kan ook in bestaande bijenkasten ingebouwd worden. Het als 'nieuw' gepresenteerde principe blijkt echter al lang bekend, het is in een in 1939 ingediende octrooi-aanvraag beschreven, waarbij de cellen van metaal waren.
Bezwaren zijn er ook, zowel van technisch-biologische aard als strikt ideologisch. Deze bezwaren zijn vooral afkomstig van mensen die het systeem niet zelf hebben getest. De tijd zal leren welke bezwaren en vooringenomenheden terecht zijn en welke niet. Zie de eigen website van het bedrijf http://www.honeyflow.com/ en http://www.keepingbackyardbees.com/the-flow-hive/ inclusief verdere links met commentaren en opmerkingen van diverse aard.
De Thermosolar HiveTM
De Thermosolar HiveTM maakt gebruik van zonlicht en warmte om de conditie van de bijen te verbeteren. Volgens de uitgebreide informatie op de website worden daarmee diverse problemen opgelost. Over het ontwerp is goed nagedacht, het houdt terdege rekening met het gedrag van bijen en de problemen met bijenvolken. Hoewel geclaimd wordt dat het varroableem hiermee wordt opgelost, zouden de voordelen wel eens door meer, door de makers en de onderzoekers niet genoemde factoren tot stand kunnen komen. Overigens zijn al langer bijenkasten met lichtinval in Oost Europa in gebruik. Zie http://thermosolarhive.com voor de site van de initiatiefnemers.
Ontwikkelingsperiode
Voor beide typen bijenkasten geldt dat er fikse periode van onderzoek en ontwikkeling aan vooraf gegaan is, namelijk meer dan 10 jaar. De FlowTM Hive is een typisch voorbeeld van een uitvinding, de Thermosolar HiveTM is een mooi voorbeeld van het gebruik van imkerkennis en -ervaring in combinatie met wetenschappelijk onderzoek.
Nieuwe impulsen
Met deze nieuwe kasten kan de bijensector zeker impulsen krijgen. De FlowTM Hive is bij uitstek een voorbeeld van “technologisch bijen houden”, de Thermosolar HiveTM past goed bij “natuurlijk bijen houden” of “biologisch bijen houden”. Het mag opvallend genoemd worden dat beide systemen succesvol met behulp van crowdfunding op de markt gebracht worden. Blijkbaar is er grote behoefte aan innovaties bij een deel van de imkers.
Pioniers
Om dergelijke ontwikkelingen mogelijk te maken zijn altijd pioniers als klanten nodig. Dat kunnen mensen zijn die iets nieuws willen proberen, die problemen op een andere manier willen oplossen of simpelweg nieuwsgierig zijn. Daardoor ontstaan nieuwe ervaringen en nieuwe inzichten. Via de “learning curve” kan daarna een reeks vervolgontwikkelingen plaats vinden, in de vorm van aanpassingen en verbeteringen. Daarvan is bij de ontwikkeling van de genoemde nieuwe typen bijenkasten gebruik gemaakt, en dat zal nog wel veel verder kunnen gaan plaats vinden.